KURTULUŞ SAVAŞI YILLARINDA MENGEN
KURTULUŞ SAVAŞI YILLARINDA MENGEN
Merhum Mengen Belediye Başkanı Ahmet Burhan BAKIRLI’NIN hatıraları.
1918 de Birinci Dünya Savaşının sona ermesi ve ordunun dağılması sonucunda Anadolu topraklarında asayiş yok olmuş, Düzce’de isyan başlamış ve hilafetin telkinleri ile salıverilen mahkûmlar Bolu havalesine dağıtılmıştır.
Eşine göz koyduğu gerekçesi ile adam öldürdükten sonra Gerede-Devrek yolunda birçok olaya karışmış olan Bürnük’den Türk beşli köyü Keller mahallesine damat olarak gelen namı diyar Kel Sait adlı kişi de kısa sürede bu kişiler arasına katılmıştır.
Namı diyar Kel Sait, kendi etrafına topladığı kanun kaçakları ile beraber Gerede isyanının başına getirilmiştir. Bu sırada Kova’yı Milliye kuvvetleri cephede hem Yunanla savaşıyor hem de ülkede baş gösteren isyanları bastırmaya çalışıyormuş.
Kel Sait Mengen, Yeniçağa, Gerede, Dörtdivan bölgesinde 600 den fazla atlı kuvvet temin etmiş. Eşkıyayı takip için Ankara ve Çerkeş’ten gelen milli kuvvetlerle çarpışmış ve maalesef milli kuvvetleri yenilgiye uğratmayı başarmıştır.
Ardından Refet Paşa komutasındaki milli kuvvetler Bolu istikametinden Gerede’ye gelerek Gerede’yi işgal eden Kel Sait çetesini bozguna uğratmıştır.
Çete Gerede’de barınamayacağını anlayınca Mengen civarındaki dağlık köylere çekilmiştir. Pazarköylü Halil ÇEVİK, Sadık SALHAN, Recep ÇETİNKAYA, Ali TURAN, Kamil AKSOY, Abdurrahman ÇETİNKAYA, Ramazan BAYRAM bu çetenin Mengen dağlarından tahliyesinde büyük rol oynamışlardır.
Türkbeşli köyünden Ahmet ŞAFAK adında esaretten dönmüş baytar bir subay bölgede Kova’yı Milliye hareketi aleyhinde çalışan kesimlerle tek başına mücadele etmiş ve halkı Kova’yı Milliye hareketine katılmaya ikna etmiş. Mengen halkı akın akın Kova’yı Milliye saflarına katılarak malı ve canı ile cepheye memleket savunmasına koşmuştur.
Geçmişten Günümüze Mengen ve Aşçılık / Aydın ERÇELİK / Fotoğraflar Hüseyin VARLIK