-BİLİM KÖŞESİ-Bilim İnsanları III Kopernik

BİLİM KÖŞESİ

Bilim İnsanları  III

Kopernik

Polonyalı gökbilimci olan Mikolaj Kopernik, 1473’te Frauenbrg’ da doğdu. Krakow  asıllı zengin

bir tüccarın oğlu olan Kopernik on yaşında yetim kalınca Warmia psikoposu olan dayısı tarafından evlat

edinildi.

1491-1495 yılları arasında Polonya’ nın başkenti olan Krakow’ daki üniversitede öğrenim gören

Kopernik, gökbilimine ilgi duymaya başladı. 1495’ de psikoposluk üyesi  olmak istemesine karşın ona bu

onur verilmedi. Bunun üzerine İtalya’ ya gidip 6 Şubat 1497  de Bologna üniversitesine yazıldı. Burada

üç yıldan fazla kalarak kilise hukuku ve yunanca öğrendi. 1500’ de Roma’ ya giderek matematik dersi

verdi. 1501’ de Polonya’ ya  geri döndü. Aynı yıl içerisinde İtalya’ ya  giderek Padova’ da tıp ve hukuk

okumaya başladı.  31 Mayıs 1503’de Ferrara’ da kilise hukuku doktoru unvanını aldı.

Dönemin bütün büyük düşünürleri gibi, Kopernik’ inde çeşitli alanlara yönelik etkinlikleri olduysa

da asıl ünü gökbilim alnındaki çalışmalarından , hatta ölüm yılı olan 1543’ te, Nürnberg’ de J. Rheticus ve

A.Osiander’ in çabaları ile basılan altı kitaplık De  Revolitionibus  adlı yapıtından kaynaklanır. Söz

konusu araştırmanın ilk yaklaşımda üç farklı  öğeden oluşmuş olduğu söylenebilir.

Birinci kitabın ilk on bir bölümünde Kopernik, Güneş  merkezli sistemin temellerin ortaya

koyar.Bu amaçla yermerkezli sistemi tutan Aristoteles  ve Ptolemaios’ u eleştirir. Kopernik için evrenin

merkezinde hareketsiz duran yer değil,  Güneş’tir. Basit bir gezegen durumunda bulunan Yer,

gökyüzünde , Güneş’in çevresinde bir  yılda ve kendi çevresinde 24 saatte döner, ayrıca dönüş ekseni bir

hareketten etkilenmektedir.( Kopernik, yanılgıya düşerek bu eksenin sabit yıldızlara göre sabit bir

doğrultuda olması gerektiğine inanıyordu.)

Birinci kitabın son üç bölümünd85e , sisteminin ayrıntılı bir biçimde düzenlenmesi için

gerekli olan matematiksel bilgileri ( döneminde en çok kullanılan trigonometri kavramları )  verir.

Son beş kitap, evrenin, güneş merkezli varsayımına bağlı olarak, olabildiğince ayrıntılı

ve eksiksiz betimlemesine ayrılmıştır.

Kopernik zamanında , üç engel gökbilimin gelişmesini durduruyordu. Yer merkezlilik, evrenin

karşıt iki evrene bölünmesi ( Ay altı dünyası ve kozmos ), gökyüzü hareketlerinin tümünü dairesel bir

düzgün hareketler bileşimi haline getirme gereği.

XVI. ve XVII. yy’larda, özellikle gökbilim ve fizik bilimleri alanlarında her şeyin değişmesinde ve

Kepler ile  Galileo’ nin çabaları ile Newton mekaniğine ulaşılmasında, ilk yolu Kopernik’ in açtığı bir

gerçektir. Gerçekten de ilk engel olan yer merkezliliği yıkan Kopernik oldu, onun ardından Galileo ikinci

engeli yok etti, Kepler ise gökbilimi düzgün dairesel hareketler görüşünden kurtardı.

Merak ettikleriniz için : bilimsel9@hotmail.com