Tarihte Bugün (12 Şubat 2008) – Yorgancı Mehmet
Haftanın Konuğu Köşemizin ilk misafiri Yorgancı Mehmet YAVUZ
Nostalji Mesleklerden Biri Yorgancılık
Bana sayfanızda yer verdiğiniz dinlediğiniz için böyle bir söyleşi yaptığınız için öncelikle teşekkür ederim.
1953 Maçka doğumluyum. Mesleğe 12 yaşımda bizzat annem ve babam beni Samsun’un Alaçam ilçesinde mesleği öğrenmem için yolladı. Kurs hocasına ’’Eti senin kemiği benim’’ dedi. 1965–1967 yılları arası Alaçam’da mesleğe başladıktan sonra 1967–1969 yılları arasında Ankara Mamak’ta mesleğime devam ettim. 1969–1974 yılları arasında askere kadar Zonguldak-Kilimli’de mesleğimi idrak ettim. Askerden geldikten sonra Zonguldak’ta, 1 sene daha Zonguldak’ta kaldıktan sonra, Mengen’in Çubuk köyünden aşçılar işimi Mengen’de yapmamı istediler. Bize her türlü konuda yardım ettiler. Biz de 1976 yılında dükkanımızı açtık. 32 seneden beri Mengen’e hizmet etmekten kıvanç duyuyorum.” dedi.
YÜZLERCE YILDIR HİZMET VEREN YORGANCILIK YOK OLUYOR
Bize meslek yorgancılık mesleğinin geçmişi ve şuan ki durumu hakkında bilgi verir misiniz?
Yorgancılık mesleği çok eskilere dayanır. Biz yüzyıllardır yorgancı esnafı olarak insanlara en çok rahat ettikleri dinlendikleri yatak ve yorganı ürettik. Bir insan en çok yatakta, yorgan altında dinlenir. Kışın insanların sıcacık yataklarda uyumasını sağladık, yazın serin yataklarda yatmasını sağladık. İnsanların çeyizlerinin vazgeçilmezi olduk. Fakat maalesef son yıllarda yorgancılık mesleği ağır bir kan kaybına uğradı. Her geçen gün yorgancı sayısında ciddi bir azalma yaşanıyor. Bunun en büyük sebebi elyaf ve bazı büyük firmaların yorgan ve yatak yapımına başlaması, insanların önceki değerlerinden vazgeçmeye başlamasıdır… Aynı zamanda mesleğe alttan yetişen eleman da yok. Bu zanaatı sürdürenler hep yaşlılardır. 20 yıl sonra bu zanaatı kim sürdürecek ben de bilmiyorum. Şu anda yorgancılık mesleğini icra edenlerin neredeyse tamamı yaşlı ve dükkanını bırakacak kalfası yok.
Bizim en önemli sorunlarımızdan birisi de alttan eleman yetişmemesi. 10 senedir yorgancı esnafı kalfa sıkıntısı çekiyor. Yaşlı yorgancılar işi bıraktığında bu zanaatı kim sürdürecek? Kalfa yok ki o sürdürsün. Bu yüzden mesleğimiz yok olmak üzere. Aslında el emeğine dayalı her sektörde aynı sorunlar yaşanıyor. Bakırcısı ve kalaycısı da, demircisi de, nalbantçısı da, yorgancısı da yok olmamak için mücadele ediyor. İnsanımız el emeğine artık neredeyse hiç önem vermiyor. Adam 30 YTL el işçiliği parası vereceğime aynı fiyata hiçbir masraf olmadan yorgan satıyorlar ondan alırım diyor. Halbuki o hazır satılan ürünler hiç esnafımın el emeği göz nurunun yerini tutabilir mi? İnsanlar artık bunu düşünmüyor. Onlar için yeter ki ucuz olsun. Bu da tabii ki bizi yok olmanın eşiğine getiriyor.” dedi.
Haber-Fotoğraf: Hüseyin VARLIK
Röportaj: B.Murat KAYAR
Röportaj: B. Murat Kayar