Sizden Gelenler – “Sedir” Nedir? Kimler Biliyor? – Arif Şafak

Kaybolan kültürel değerlerimizi yeniden hatırlatmaya ve tanıtarak yaşatmaya devam ediyoruz.

Mengen.Gen.TR misafir kalemlerinden Arif Şafak sizler için bu kez de “sedir” ile ilgili derleme hazırladı. Eski köy evlerimizin vazgeçilmezi olan, sohbetlere samimiyet katan sedirler günümüzde eski önemini maalesef yitirdi. Yoksa yitirmedi mi? Eskiye duyduğumuz özlemle bu paylaşımı sizlere sunuyor, bu güzel derleme için eline sağlık diyoruz.

SEDİR…

Mengen ve köylerinde bulunan evlerde koltukların yaptığı görevi ‘Sedir’ denilen kol koyacak yeri ve arkalığı bulunmayan üstü minderli sırtımızın dayandığı kısımda yastıklar olan ahşap divanlar görürdü.

Genelde odaların iki kenarında, camların bulunduğu taraflarda uzunlamasına L biçiminde yer alırlardı.

Ev halkı olsun, gelen misafirler olsun; bu sedirlere sıra sıra otururlar, sırtlarını yastıklara dayarlardı. Yastıkların içi genelde saman sapı ile doldurulurdu. Ocakbaşına gelen tarafı ise hafif L biçiminde ve daha geniş bir şekilde yapılırdı. Burası baş köşe idi. Burada evin büyükleri veya ağır misafirler oturtulurdu. Ocağın diğer tarafında, kapının yanında ayrıca geniş kısa bir sedir olurdu

Bu iki köşe ocağa yakın olduğu için ısınması da kolay olurdu.

Bilhassa kış ayları işlerin hafif olduğu aylar olduğundan komşu ziyaretleri daha çok olur, sedirler misafirler ile dolardı. Ocağa büyük bir odun kütüğü dikilir, alevler çıtır çıtır ses çıkarırken, tıpkı dans eder gibi değişik şekiller çizerlerdi. Kahveler-çaylar içilirken bol kahkahalı muhabbetler yapılır, eski anılar anlatılır, rahmetli köyün büyüklerinden bahsedilir, köyde yapılması gereken işlerden konuşulur, birbirlerine takılanlar, şakalaşanlar, muhabbetler tabiri caizse “gırla” giderdi.

Hala ayakta kalabilen bu evlerde, bu sedirler özenle muhafaza edilmektedir.

Biz de bu orjinalliği muhafaza edenlerdeniz. Evimizin bu eski tabii halini bozmamaya mümkün olduğu kadar gayret ediyoruz. Gelecek nesillere aktarabilirsek ne mutlu bize.