GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE GÖKÇESU – Aydın ERÇELİK

18.01.2023

792

A⁺

A^-

Rivayete göre; Padişah bir gün sarayda pilavcı başı olarak görev yapan kuluna sorar.

Dile benden ne dilersin.

Pilavcı başı memleketi olan Gökçesu’ya bir han ve bir cami yapılmasını ister.

Zamanla burası merkez halini alır ve salı günleri pazar kurulmaya başlar.

Köylüler buraya Salıpazarı demişlerdir.

1944 depreminde evleri yıkılan civar köylerdeki aileler kendi istekleri ile evlerini bu bölgeye yapmışlardır.

Salıpazarı daha sonra Gökçesu adını almıştır.

Mengen ilçesinin 10 kilometre batısında bulunan Gökçesu yöresinin tarihi M.Ö. devirlere dayanmaktadır.

Yöre Bitinya krallığından Romalılara M.Ö. 74 yılında geçmiş, daha sonra Bizanslılar bu yöreye hâkim olmuşlardır.

Bugün dahi Gökçesu vadisi boyunca yapılan kazılarda Bizanslılara, Romalılara, Bitinyalılara ait kalıntılar çıkmaktadır.

Gökçesu yöresi 1359 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır.

Ünlü bilgin Kâtip Çelebi eserinde 17. yüzyılda Bolu’ya ait verdiği bilgilerde Bolu’nun yerleşim merkezlerinden bahsederken Gökçesu’dan da bahsetmektedir.

Evliya Çelebi ünlü seyahatnamesinde Bolu Anadolu’da Sancak Beyi tahtıdır, 14 zeamet ve 55 tımarı vardır.

Gökçesu, Sazak, Gerede, Dörtdivan ve Yığılca gibi nahiyeleri vardır.

Kadı ve yöneticileri adaletli davranmak zorundadır demektedir.

Bu ifadelerde 17.yy da Gökçesu’nun Bolu’ya bağlı bir nahiye olduğunu anlamaktayız.

Bu arada Kabakçı isyanı ile Üçüncü Selim katledilip, İkinci Mahmut ‘un tahta çıkması sırasında doğan boşlukta devlet otoritesi sağlanıncaya kadar, Bolu Ayanların hükmüne girmiştir.

Bu kısa dönemde Gökçesu’da Küçük Haliloğlu’nun yönetimini görmekteyiz.

Gökçesu 1864 yılında Kastamonu vilayetine bağlanmıştır.

Cumhuriyet dönemine gelince 1 Ocak 1948 de 5071 sayılı kanunla Mengen ilçe olmuş Gökçesu Mengen’e bağlı bir bucak olmuştur.

Son nahiye müdürü emekli olunca nahiyelerin statüleri kaldırıldığı için 1982 de Gökçesu Köyü diye anılmaya başlanmıştır.

Nüfusunun hızla artması sonucunda 1991 de Gökçesu’nun belediye olmasına karar verilmiştir.

1992 Haziran ayında seçim yapılarak belediye teşkilatı kurulmuştur.

İlk Belediye Başkanı Niyazi DEDEOĞLU’DUR.

Daha sonra sırası ile;

Necati KAHRAMAN,

Muammer YILMAZ,

Vahit AYDIN,

Atilla ATEŞ

Beldede belediye başkanlığı yapmıştır.

Şu anki belediye başkanı Vahit AYDIN’DIR.

Belde merkezinde dört mahalle bulunmaktadır, Atatürk mahallesi, Hürriyet mahallesi, Çakırlar mahallesi, Adasal mahallesi.

Göksu’da bulunan okullar; Gökçesu İlkokulu, Gökçesu Ortaokulu, Gökçesu İmam Hatip Ortaokulu.

EKONOMİK YAPISI

Gökçesu mücavir alan hudutlarında 4 adet Kömür (maden) ocağı bulunmaktadır.

Bu ocaklar; Yanar Elmas Madencilik, Cankat Madencilik, Gürçeşme Madencilik ve Üç Pınar Madencilik Kömür işletmelerinden oluşmaktadır.

Karakaya çayı üzerinde Köprübaşı HES tamamlanarak elektrik üretimine başlanmıştır.

Gökçesu nüfusunun büyük çoğunluğu maden ocağında çalışmaktadırlar.

Bunun yanında belde halkı ormancılık, tarım, aşçılık gibi işlerle uğraşmakta ve geçimini sağlamaktadır.

Beldenin Bolu yolu güzergâhı üzerinde olması beldenin önemini artırmaktadır.

En son adrese dayalı nüfus sayımına göre 2686 kişi ikamet etmektedir.

Beldenin imar planı en son 1996 yılında yapılmıştır.

BELEDİYE OLDUKTAN SONRA YAPILAN ÇALIŞMALAR

İhtiyaca cevap vermek amacıyla çarşıya çeşmeler yapılmıştır.

Çamur ve tozdan harap olan mahalle yollarının tamamına asfalt dökülmüştür.

İlk Belediye binası kiralanmak suretiyle temin edilmiştir.

Gerekli yazışmaların ve temizliğin yapılması için işçi statüsünde iki eleman alınmıştır.

Dedeoğlu ve Merkez mahallelerine 3 kilometrelik kanalizasyon hattı yapılmıştır.

Çevre bakanlığından hibe traktör temin edilerek beldede temizlik hizmetleri başlatılmıştır.

Ankara belediyesinden bir adet MAN marka kamyon alınarak kömür ocaklarında çalışan işçilere servis hizmeti verilmeye başlanmıştır.

Mezbaha inşaatı başlatılmıştır.

PTT havai hatları toprak altına alınmıştır.

İçme suyu ihtiyacı olan Çerkespınar mahallesine yaklaşık 1000 metre mesafeden şebeke hattı döşenerek su getirilmiştir.

Beldede lise olmadığından Mengen’de öğrenim gören lise öğrencilerine servis olması için 1 adet minibüs alınmıştır.

Beldede sadece TRT1,2,3 kanalları seyredilebiliyordu, SHOW, KANAL6, KANALD, TGRT, ATV kanalları için TV verici istasyonu kurulmuştur.

Tahsis olunan 15 adet memur kadrosuna 7 adet personel alınmıştır.

1 kazıcı ve 1 yükleyici iş makinesi alınmıştır.

Çarşı içinde yol genişletme çalışmaları yapılmıştır.

Pazar yeri olarak kullanılan alanın çamur olan tabanına Belediye, Köy Hizmetleri ve Karayollarının imkânları ile asfalt dökülmüştür.

Pazaryeri olarak kullanılan alanın üstünde bulunan mahallenin pis suyunu taşıyan 40 santimetre çapında, 190 metre uzunluğundaki hat yenilenmiştir.

Cumhuriyet caddesine yeni su şebekesi ve 150 metre su hattı döşenmiştir.

Gökçesu İlköğretim okulunun önüne 512 metrekare parke taşı döşenmiştir.

Atatürk Mahallesi PTT mevkiine 100 metre, Hürriyet Mahallesinde bazı kesimlere 500 metre, Adasal Mahallesine 100 metre, Hızardere Sokakta bazı kesimlere ve Orman İşletme Şefliği ile lojmanlarına 450 metre, İlköğretim Okuluna 150 metre, Çakırlar mahallesi 20 numaralı sokağa 350 metre kanalizasyon hattı döşenmiştir.

Atatürk Mahallesi, Adasal mahallesi, Çakırlar mahallesi ve Hızarderesi mevkiinde kışın çok çamur olan, yaklaşık 10 km yola Ağalar köyünden sarı malzeme çekilmiş, yollara köy hizmetleri greyderlerine mazotu temin edilerek serdirilmiştir.

Atatürk Mahallesi, Çakırlar Mahallesi, Hürriyet Mahallesinde 3 kilometre yol asfaltlanmıştır.

Çakırlar Mahallesinde parselasyonu yapılan arsaların 1 kilometrelik imar yolları Köy Hizmetleri dozeri ile açılarak stabilize malzeme çekilmiştir.

Köy hizmetlerinden ve karayollarından ritmik malzeme alınmış, bozuk olan asfalt yollar onarılmıştır.

Ford Focus marka makam aracı alınmıştır.

Gerede Belediyesi’nden 1 adet damperli kamyon, Bolu İl Çevre Vakfı’ndan 1 adet sıkıştırmalı çöp kamyonu alınarak halkın hizmetine sunulmuştur.

Eski ve kullanılamaz halde olan kazıcı ve yükleyici iş makinesi hurdaya çıkarılarak ihalesi yapılmış, yerine yeni kazıcı yükleyici iş makinesi alınmıştır.

Atatürk Mahallesinde belediyece satışı yapılan imarlı arsalara ait 2000 metre yol açılmış olup bu yollara alt yapı hizmeti olarak 1100 metre Q75’lik su şebekesi çekilmiş, gerekli yerlere vanaları konmuş ve şebekeye su verilmiştir.

Yine aynı mahalle ile ilgili Sedaş ve Türk Telekom’a yazılı müracaat yapılmış, bu kuruluşlarca yerinde yapılan incelemeler neticesinde telefon, elektrik tesisi ve hatları bu kuruluşlarca yapılmıştır.

Atatürk Mahallesi ve Hürriyet mahallesinde toplam 60 dönüm alana İmar kanununun onsekizinci maddesi uygulanmış ve dosyalar hazırlanarak Kadastro Müdürlüğüne intikal ettirilmiş, hisseli olan tapuların müstakil tapu olarak dağıtılması için gerekli meclis kararı alınmıştır.

Atatürk mahallesindeki imarlı alana 42 adet inşaat ruhsatı verilmiştir. İnşaatlar devam etmektedir.

Arıtma tesisi ile ilgili proje için İl makamına gerekli müracaat yapılmıştır.

Merkez Camisinin alt katına T.C. Ziraat Bankası Bankamatik Makinesi kurularak 22.03.2007 günü itibari ile faaliyete geçmiş olup Halk Bankası ve Vakıflar Bankası para çekim işi de yapılmaktadır.

MENGEN LİNYİT HAVZASI

Mengen linyit havzası yaş itibari ile ülkemizin en yaşlı kömür havzaları arasındadır.

Oluşumu eosene tekabül etmektedir.

Bu nedenle kalorisi çok yüksektir.

Mengen ilçemizin 25 kilometre batısından başlayan bu kömürlü saha 1-2,5 kilometre genişliğinde 50-60 kilometre uzunluğundadır.

Doğu hududunda fay topluluğu bulunmaktadır.

Mengen linyit kömürü havzasının durumu şu şekilde özetlenebilir.

Paleozik; Metamorfik formasyonlardan müteşekkil olup sahanın kuzeyinde ve doğusundadır.

Kretase; Beyazımsı, gri renkli masif ve sert kalkerlerle temsil edilir. Kısmen kristalize olan bu kalkerler 150-200 metre kalınlığa sahiptir.

Eosen; İpresien ve lütesien yaşlı kalker, marn, killi marn ve killerin karışımından meydana gelmiştir.

Kalkerli çökeltilerin depolanmasından hemen sonra linyit oluşumu başlamış, yeşilimsi, gri yeşil kil, killi marnların teşkil ettiği şekilde bu oluşum devam etmiştir.

Lütesiene dâhil edilen kömürlü formasyonun kalınlığı 70 santimetre civarındadır.

Alpin orojenizi etkisinde kalmış olan sahada kömür beş damar halinde görülür.

Alt damarların kalınlığı 0,15-0,90 metredir, ara üç damarın kalınlığı 0,60-2 metredir, üst damarın kalınlığı ise 0,40-1 metredir.

Bazı jeologlar ise bir tek damarın bulunduğunu bunun tektonik tesirlerle beş damar halinde görüldüğü görüşünü benimsemektedir.

MENGEN LİNYİT HAVZASININ REZERVİ

Mengen linyit havzasında M.T. A tarafından yapılan sondajlarda toplam 50.000.000 ton linyit kömürü rezervi tespit edilmiştir.

Havzada yılda 200.000 ton kömür üretimi yapılmaktadır.

Havzada 55 yıldır kömür çıkarılmaktadır.

Bu hesapla havzada yaklaşık 11.000.000 ton kömür istihsali yapılmıştır.

Bu günkü teknoloji ile üretim devam edecek olursa havzada 195 yıl daha kömür üretimi yapılabilir.

MENGEN LİNYİT KÖMÜRLERİNİN ANALİZ SONUÇLARI

Kaba nem %1-2 – Bünye nemi %4-6 – Toplam rutubet%5-8 – Kül %12-16 – Kükürt %6-9 – Alt ısı değeri 5200-5600 kilokalori/kilogram – İstihdam gücü 1000 personel

BİTÜMLÜ ŞİST

Isıtılması ile önemli ölçüde organik yağ elde edilen, basınç sonucu yapraklanmış yapılı kayaçlara verilen addır.

Bitümlü şistlerin 500-600 dereceye kadar ısıtılarak elde edilen ham petrole benzeyen madde kömür ile petrol arasında karışık yapılı bir hidrokarbondur.

Bitümlü şistlerin günümüzde ekonomik bir kullanım alanı olmamakla birlikte petrolün azalmasından sonra petrolün yerine alternatif enerji olarak düşünülmekte ve deneme damıtma yolu ile petrol çalışmaları yapılmaktadır.

Şist petrolü adı verilen bu madde ham petrole eşdeğerdir.

Rafineriden geçirilerek petrol ürünleri elde edilebilmektedir.

Bitümlü şist ayrıca toz halinde boya sanayisinde ve linyitle karıştırılarak termik santrallerde yakıt olarak kullanılmaktadır.

Mengen’de Bitümlü şistin bulunduğu alanlar Merkeşler köyü, Mengen çayının aktığı vadi, Aşağı Hacı Ahmetler köyü ve Teberekler köyüne kadar uzanan 50 kilometrelik alandır.

Mengen’deki bu sahanın rezervi 50 milyon ton olup analiz sonuçları şöyledir.

Ortalama kül %80

Ortalama nem %1,1

Ortalama bitüm %8,5

Kalori 1000-2842 kilokalori/ton

NECATİ KAHRAMAN

Merhum Necati KAHRAMAN 01.04.1946 tarihinde Karakaya köyünde doğdu.

1952 senesinde Karakaya köyünde ilkokula başladı.

1956 senesinde ilkokulu bitirdikten sonra ata mesleği olan aşçılık mesleğini öğrenmek için gurbetin yolunu tuttu.

Bursa’da otellerde çıraklık yaptı.

1968 senesinde askerlik görevini Ankara Etimesgut’ta tamamladı.

Askerlikten sonra Karakaya köyüne dönüp dede mesleği olan manifaturacılık yapmaya başladı.

O yıllarda köy yolunun yapılması için köy halkı ile beraber çok büyük çabalar gösterdi.

1974 senesinde Gökçesu’ya taşındıktan sonra hem manifaturacılık yaptı hem de Gökçesu’ya çeşitli hizmetlerde bulundu.

Gökçesu’da birinci aza olduktan sonra, Gökçesu’ya elektrik ve suyun gelmesi için gökçesu halkı ile beraber çok büyük çabalar gösterdi.

1982 senesinde Anavatan Partisi Mengen ilçe teşkilatına girdi.

1987 senesinde Gökçesu Camii yaptırma derneği başkanı oldu.

Camii yapımında Gökçesu halkı ile beraber her türlü fedakarlığı yaptıktan sonra 1995 senesinde Gökçesu Merkez Camii hizmete açıldı.

1999 seçimlerinde Anvatan Partisinden Belediye Başkanı adayı oldu ve seçimleri kazanarak Gökçesu Belediye Başkanı oldu.

Maalesef ki ömrü bu görevi icra etmesine elvermedi.

Belediye Başkanı olduktan iki ay gibi kısa bir süre sonra 17 Haziran 1999 tarihinde çok sevdiği Gökçesu için bir şeyler yapabilme umuduyla gittiği T.B.M.M de dönemin Bolu Milletvekili Avni AKYOL ile görüştükten sonra meclis kapısında kalp krizi geçirmesi sonucu hayata gözlerini yumdu.

Merhum Necati KAHRAMAN evli ve bir çocuk babasıydı.