Salyangoz yüksek kazanç kapısı

Salyangoz yüksek kazanç kapısı

Ekolojik üretimde kozumuz, Salyangozumuz…
Satış ve pazarlama sorunu olmayan, düşük maliyet ve yüksek kazanç kapısı
Eti, kabuğu, mukusu ve havyarı para ediyor…

Evet. Yukarıdaki başlığı okuyunca gerçekten konuyu merak ediyor insan değil mi? Nedir bu kolay yatırım ve yüksek gelir? 5 Haziran 2014 tarihinde Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Biyolojik Kaynaklar Araştırma ve Uygulama Merkezi (MAKÜ-BİKAM) tara-fından II. si yapılan “Salyangoz Yetiştiriciliği, İşletme ve Pazarlan-ması” konulu çalıştay Araştırmacılar, girişimciler, kamu kurumu temsilcileri ile üretim ve işleme uzmanları buluşturdu.

Çalıştaya Bucak Belediye Başkanı Süleyman Mutlu, Ağlasun Yeşilbaşköy Belediye Hüseyin Akıncı, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müd. Temsilcisi, İl Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü yetkilileri, üniversite öğretim üyeleri, özel sektör temsilcileri, girişimciler ve yerel basın katılmıştır.
Açılış Konuşmasını yapan Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Mustafa SAATCI, Burdur’un yeniliklere açık bir il olduğunu belirterek “Üniversite olarak yöreye hizmet edebileceğimiz her sektörde olmaya çalışıyoruz. Bunu yaptığımız etkinliklerle de gösteriyoruz” diyerek önümüzdeki yıllarda salyangoz yetiştiriciliği konusunda desteklerinin süreceğini beyan etmişlerdir.
Türkiye kara salyangozları üzerinde 25 yıldır çalışmalarını sürdüren Biyolojik Kaynaklar Araştırma ve Uygulama Merkezi (MAKÜ-BİKAM) Müdürü Prof. Dr. Zeki YILDIRIM, “Eti yenen karasal salyangoz ürünleri Avrupa’da büyük bir pazara sahip olup pazarlama sorunu olmayan bu ürünün bir kısmı Türkiye’den karşılanmaktadır. Salyangoz toplayıcılığı birçok Avrupa ülkesinde yasak olduğundan yetiştiricilik çalışmaları ivme kazanmıştır. Salyangoz yetiştiriciliği bölge şartlarında düşük maliyet ve yüksek karlılık oranına sahiptir” şeklinde konuştu. Prof. Dr. Yıldırım “salyangozun eti ve kabuğunun gıda sektöründe, salgılarının (mukus) ise kozmetik sektöründe çok yaygın olarak her geçen gün artan bir talep gördüğünü” de sözlerine ekledi.
Yalova’daki üretim çiftliğinde yaklaşık 10 yıldır salyangoz yetiştiriciliği yapan Fransız asıllı Yüksek Mimar Benoit CHAMULEAU, çiftliğinde ekolojik (organik) yöntemle yetiştirdiği Helix aspersa türü salyangozları kilosu 5 Euro (14-15 TL) dan sattığını belirtti. Bay CHAMULEAU başarılı bir üretim çiftliği kurmadan önce iklim, çevre ve toprak özelliklerinin iyi tetkik edilmesi gerektiğini; üretici vaya yatırımcıların temel üretim bilgisi veya ön tecrübeleri olmaksızın büyük ölçekli yatırımlara girişmeden önce küçük ölçekli (500-1000 m2) alanlarda üretim tecrübesi kazanmalarını tavsiye etmiştir.
Bay CHAMULEAU,Türkiye koşullarında sahil bölgeleri için Açık sistem, Burdur vb. iklim koşulları için de Yarı-açık üretim sistemlerinin uygun olduğunu, Yetiştiriciliğe en uygun salyangoz çeşidinin ise hızlı büyüyen ve Pazar değeri iyi olan Helix aspersa (Pöti gri) olduğunu belirtmiştir. Uzman çiftçi Bay CHAMULEAU, salyangoz işinden tatminkar düzeyde para kazanabilmek için 10-15 dönümlük bir alanın yeterli olacağını, dönüm başı yatırım maliyetinin 10 Bin TL, yıllık işletim maliyetinin ise 3-4 bin TL olacağını belirterek, salyangoz yetiştiriciliği için özel bir alan gerekmediği, ilaçlama yapılmayan bağ, kiraz, elma vb. bahçelerin bu amaç için oldukça uygun olduğunu belirtmiştir. Ayrıca şeker pancarı tarlaları bile salyangoz semirtmeye uygun alanlar olabilmektedir. Açık ve yarı açık yetişircilikte birim m2 başına elde edilecek ürün miktarı ortalama 2-2,5 kg salyangoz olup, en düşük 5 TL’den satılması durumunda bile bir dönümlük alandan 10 .000- 15.000 TL gelir elde edilebilecektir.
Çalıştaydaki diğer bir uzman konuşmacı olan, Kocaman Balıkçılık Menetrel A.Ş Salyangoz İşleme Fabrikası Müdürü Su Ürünleri Müh. Yılmaz AKIN, 1000-2000 ton kendi fabrikalarında olmak üzere Türkiye’de yılda yaklaşık 5000 ton salyangoz işlendiğini ve bunun %90’ı Fransa olmak üzere tamamına yakınının yurtdışına satıldığını belirterek, salyangoz sektörünün ülkemiz için önemli bir döviz girdisi ve kırsal kesim insanı için bir yan gelir oluşturduğunu vurgulamıştır. Bay Yılmaz, piyasadan ihtiyaçları olan canlı salyangozu tedarikte zorlandıklarını, doğadan toplanan miktarın yetersiz kalması nedeniyle Yunanistan ve Bulgaristan’dan canlı salyangoz ithal ederek bunları işledikten sonra tekrar yurtdışına sattıklarını belirtmiştir.
Su Ürünleri Müh. Yılmaz Akın, ülkemizde salyangozun kesinlikle pazarlama sorunu olmadığını, doğadan toplanan salyangozu kilosu 3 TL’ye kadar peşin olarak aldıklarını söyleyerek, doğadan toplanan miktarın giderek düştüğünü, ayrıca doğadan çok dar bir zaman aralığında yararlanıldığını, bu nedenle ihtiyaç duyulan miktarın karşılanamadığını, ortaya çıkan bu açığın ancak yetiştiricilik yapılarak kapatılabileceğini, kendilerinin fabrika olarak ne kadar olursa olsun yetiştirilen her kiloğram salyangozu 5 TL’den alabileceklerini bildirmiştir. Bay AKIN, aynı zamanda salyangozun kabuğunun da çok önemli bir gelir kaynağı olduğunu, zira salyangoz etinin mutlaka kabukları içerisinde servis edildiğini, her kabuğun belki 4-5 kere yıkanıp tekrar kullanıldığını vurgulayarak “öyleki kırık kabukarı bile tamir edip kullanıyoruz” demiştir. Ayrıca, Şaşırtıcı bir biçimde çok lüks bir gıda olan salyangoz havyarının kilosu 3.000 ğ’5f (9000 TL) satıldığını da vurgulamıştır. Sonuç olarak Müdür Yılmaz Akın, salyangoz yetiştiriciliği sektöründe pazarlama ve fiyat sorunu olmadığını tekrar tekrar vurgulamıştır.
Makü Gıda Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Yusuf YILMAZ Ülkemiz ve AB salyangoz üretim, işleme ve tüketimi konularındaki yasal durumlara değindiği konuşmalarında, mevzuattaki bazı zorluklara dikkat çekmiştir. Salyangoz bir kara canlısı olmasına karşın su ürünleri mevzuatına tabi olarak işlem görmektedir. Bu durum özellikle çiftlik açma ve ruhsatlandırma durumunda girişimciyi önemli ölçüde zorlamaktadır.
Çalıştay sektör temsilcileri ile akademisyen, üretici ve girişimcileri buluşturması açısından son derece yararlı geçmiş olup; sorunlar ve fırsatlar tartışılmış, ileriye yönelik işbirliği temennilerinde bulunulmuş ve Çalıştay sonucunda tartışılan konuların teknik rapor haline getirilerek kamuoyuna ve ilgili resmi kurumlara ulaştırılmasına karar verilmiştir.
Önemli Not: Bu yazı, Biyolojik Kaynaklar Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdür Yardımcısı Doç. Dr. İskender GÜLLE tarafından, çalıştay sırasında yapılan sunum ve tartışmalardan özetlenerek oluşturulmuştur. Yazının genel içeriği bilgi amaçlıdır. Özellikle rakamsal bilgilerin yere, zamana ve uygulama şekline göre değişiklik gösterebileceği önemle belirtilir.
Burdur