Hayvan Damı (Ahır) – Arif ŞAFAK

Mengen.Gen.TR olarak kaybolan kültürel değerlerimizi yeniden hatırlatmaya ve tanıtarak yaşatmaya devam ediyoruz.

Kültürel değerlerimize ilişkin araştırma ve tanıtım çalışmalarına devam eden misafir kalemlerimizden Arif Şafak bu kez sizler için “büyükbaş hayvanları barındırmaya yarayan üstü kapalı alana verilen isim ile “Hayvan Damı”nı” anlatıp yeni kuşaklara aktarmak istiyor.

HAYVAN DAMI (Ahır)

          Köylerde büyük baş hayvanların genelde kış ve sonbaharın son aylarında ve ilk baharın ilk aylarında hava şartlarının durumuna göre bazen tam gün bazen sadece akşamları barınmak ve beslenmek amacı ile durdukları yerlerdir damlar.

Her hayvanın yeri bellidir ve dama girdikleri zaman kendi yerlerini bilirler ve bağlanmak için sıralarını beklerler.

Damlarda “afur” denilen içine yem saman ve ot vs. konulan ahşap gözler vardır. Büyük sepetler içinde getirilen saman ve otlar günde iki kere (ben öyle hatırlıyorum) bu afurlara konulur ve hayvanlar kendi önlerindeki samanları yiyerek karınlarını doyururlar.

Genelde damlar aş evinin altında yer alırlar. Hayvanların sıcaklığı aş evinin tahtaları arasındaki aralıklardan yukarı odaya doğru sızar. O yüzden aş evi daha sıcak olur. Bir damda damın büyüklüğüne göre 10-12 adet hayvan olurdu. Bir de buzağıların durduğu daha küçük boyutta buzağı damı olurdu.

Damlarda temek denilen küçük bir pencere olurdu. Bu temeklerden hayvanların gübreleri kürek ile dışarı atılır ve dışarıda biriktirilirdi. Bu biriken gübreler kemre arabalarına yüklenir güz sonu gübre olarak tarlalara dökülürdü.

Hayvanların sidikleri de kalın dam tahtalarının arasından toprak zemine sızardı. Zaman zaman bu tahtalar sökülür ve temizlikleri yapılırdı.

1  |  8

2  |  8

3  |  8

4  |  8

5  |  8

6  |  8

7  |  8

8  |  8