MARKA, PATENT, FAYDALI MODEL VE TASARIM – İbrahim ATALAY

Bolu Ticaret ve Sanayi Odasından “MARKA, PATENT, FAYDALI MODEL VE TASARIM” Konulu Seminer…

Bolu Ticaret ve Sanayi Odası ile Vera Patent A.Ş iş birliğiyle 9 Aralık 2021 tarihinde düzenlenen “MARKA, PATENT, FAYDALI MODEL VE TASARIM” adlı Eğitim Seminerine girişimci firmalar, yöneticileri ilgi gösterdi. Ticaret ve Sanayi Odası Toplantı salonunda gerçekleşen seminer saat 14.00’de başladı. Gizem Çaylı YASA, tarafından verilen seminere katılanların ilgisi yoğundu.
Markalaşmanın tarihsel geçmişinden başlayarak, gelişimine, önemine, kalıcı olmasın değinen ve örnekler vererek anlatan Gizem Çaylı YASA, “Markalar önümüze çıkmaktadır. Bazen rakam olabilir. Bazen isimler olabilir. Yasalarla koruma altına alınmıştır. Sabri Özel ismi bir markadır. Nokia bir markadır. Coca cola gibi, İskender Kebap bir markadır. Markanın işlevi önemlidir. Markalar sanal tasarımcılarla çalışıyor. Kokunun önemi markalar için önemlidir. Markaların taklit edilmesi halinde hukuki sonuçları hapis cezasına, tazminat ödemeye kadar gitmektedir.
Markanın işlevi önemlidir. Ek değer kazanç sağlamak; Ayırt edilen ürüne talep, Tanıtım, İmaj, Hukuki Koruma önemlidir. Ürünleri ve hizmetleri ayırt etmeye yarar. Kişisel tercihleri ve statüyü temsil eder. İfade aracıdır. Kaliteyi garanti eder tüketicinin maliyetini, riskini ve zarar görmesi riskini azaltır. 1800’lü yıllarda İskender isimli birisi kebap yapıyor. Fakat bu adamın torunları bu kebabı tescil ettirmiş ve şimdi Bursa’da İskender Kebabı başka yerde yiyemezsiniz. Bursa Kebabı diye satılmaktadır.’ dedi. Amazon firması kitap satıyordu, şimdi ise dünyaya mal satıyor. Amazon markası şimdi milyarlarca dolar eden bir marka. Kolay akılda kalması, telaffuzu kolay kodlaması kolay ses uyumu, çağrışımı kolay, hayal ürünü isimler farklı ama riskli, RODİ ; Ramazan oğulları dikimevinin kısaltılmış hali ama herkes tarafından bilinen bir isim ve havalı;

NIKE logosunu 35 dolara bir öğrenciye tasarlatmış, Yunancada savaşçılara azim ve güç veren bir tanrı.
Türk Hava Yolları Logosu Yabankazı ile özdeşleşmiş bir logo 2000 metre yüksekte uçuyor. Türk Hava Yolları ile özdeşleşiyor.
Markalar anlatan logolar karmaşıkken daha sonra sadeleşebiliyor. Apple, Starbucks gibi önceden karışık renkli iken sonradan sadeleşiyor ve siyahlaşıyor. Renklerin de önemi büyüktür. İnternette markalaşmanın da önemi arttı. Sanal tasarımcılara büyük görevler düşmektedir. Büyük şirketler hep buna yönelmiştir. Sloganın önemi büyüktür. Hatırlanması kolaydır. Güven vermektedir. ‘Sloganlarda iyi giyinmek herkesin hakkı’ diye bir kavram oluşmuştur. Bu bunu kullanan markanındır. Yine mutluluk bir marka tarafından kullanılan kavramdır. Eti tarafından kullanılmıştır. Ülker tarafından bedeller ödenmiştir ve Ülker bu işten vazgeçmiştir. Marka kimliği her şeydir. Yapılan deneylerde tüketicinin %56’sı tarafından seçilen PEPSI oluyor. Fakat COCA COLA’nın alt markaları var ve her ülkenin değerlerini kullanarak hep öne çıkıyor. Hatırlarsınız Ramazanda reklamlarda çocuğun pideden önce aldığı Coca Cola vardır. Çünkü kola burada inançları sahiplenerek pazarda olduğunu ifade ediyor. Markaların kimliği önemlidir. Red bull enerji içeceklerinde liderdir. Gençlik festivallerinde yer alıyor sponsor oluyor. Çünkü gençlerle birlikte hareket ediyor.” dedi.
Marka alabilmek için başvurunun önemini de vurgulayan Gizem Çaylı YASA “Markada ön başvuru süreci de önemlidir. Önce tescil ettirmeniz gerekir. Logo ile birlikte başvurursanız masraftan kurtulursunuz. Başvurunuzu 1 günde yapabilirsiniz. İnsanlar markalaşmanın önemini kavramaya başlamıştır. Marka tescili için patent kurumu, 1 ile 3 ay içinde başvurunuza cevap veriyor. 10 yıl boyunca tesciliniz devam ediyor. 11.Yıl ücretinizi ödeyerek hakkınız devam eder. Yatırımcıyla görüşürken tescilli bir marka ile görüşürken avantajlı olursunuz. Uluslararası bir pazarda markanın önemi büyüktür. Dünya markası diye bir şey yok. Her girdiğiniz ülkede ayrı tescil almanız gerekiyor. Eğer tescil almazsanız dava açtıklarında satış yapamıyorsunuz.” diyerek konuşmasını tamamladı.

Tasarım tescili de önemli bir konumdur. Örneğin bir tasarım yaptınız insanlar çok beğeniyor. Pazarda öne çıkıyorsunuz. Ama sizin yaptığınız tasarımı başkası taklit ediyor. Tescil yaptırmazsanız taklit edilmeniz kolaylaşıyor. Tasarım yaparak veya yaptırarak dünyanın parasını harcıyorsunuz çok güzel bir kafe açıyorsunuz, müşteriler size geliyor. Bir başkası sizin kafenin aynısını yapmış. Tasarımınızı hemen tescil ettirirseniz bir adım öndesiniz hemen dava açabilirsiniz.

Koruma dışı hallerde vardır. Türk bayrağını, Atatürk’ü, dini sembolleri kullanarak tasarıma tescil alınamaz.

İşlevsel ve görsel yeniliklerde önemlidir. Eğer sizin portföyünüzde yeni ürünler, tasarımlar varsa ve buna tescil almışsanız her zaman öndesinizdir. Rekabet gücünüz artmaktadır. Tasarımcı başvuru sahipliği önemlidir. Katkı sahibi önemlidir. Fotoğraflar sade olmalıdır. Arkasında çiçek, böcek gibi karmaşıklık olmamalıdır. Tasarımda tescili her 5 yılda bir ücreti ödemek şartıyla tescil ettirerek 25 yıl boyunca koruyabiliyorum. Tasarım bizim dış görüntümüzdür. Tasarımda koruma süresi 25 yıldır, patentte 20 yıldır. Patent bir buluş bir inovasyona verilen isimdir. Patentlenebilirlik önemlidir. Gaziantepli bir Mennan usta vardı. Ustanın makine fuarlarına girmesi yasaklanmıştı. Müthiş bir zekası vardı. Gördüğü makinayı 10 dakikada keşfediyordu.” dedi.

Bolu Ticaret ve Sanayi Odası tarafından bu tür eğitici paneller, seminerler her zaman, her yaştaki insanların gelişimine, gelişmesine katkı koyan faaliyetler olarak devam etmelidir.