Mengen’in Festivaline Dair…
Mengen Aşçılar Fetivali neden Mengen’de oluştu ve devam etti sorusuna verilecek cevap bugün Mengen Aşçılar Festivali hakkında açılan tartışmanın ne şekilde sonuçlandırılması gerektiğinin cevabını içinde barındırmaktadır.
Cevabı verirken Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın internet sitesinden de yararlanmak biraz daha yol açıcı olabilir. ‘Türkiye’de aşçılık denince Bolu – Mengen ilçesi akla gelir. Türkiye’de mutfak sektöründe çalışan aşçıların önemli bir bölümünü Mengenli aşçıların oluşturduğu söylenebilir. Bu ilçemizde her yıl aşçılar Festivali’nin yapılması ve Mengen Aşçılık Yüksek Okulu’nun bulunması, daha donanımlı aşçıların yetişmesi yolunda önemli adımlardır.’ [1]. Bolu’nun her yanında, Türkiyemizin her yöresinde hepsi değerli aşçılarımız Türk mutfak kültürüne önemli katkılar sunmaktadırlar. Ancak bu meslek kültürünün temerküz ettiği yer yüzyıllar boyunca Mengen olmuştur.
Bakın bu durum Bolu Valiliği’nin internet sitesinde aşçılık başlığı altında nasıl anlatılmış. Mengen’in en büyük özelliği; yüzyıllardan beri adeta babadan oğula geçercesine devam eden çok ünlü aşçılar yetiştirmesidir.[2]
Bu veriler Mengen’deki yüzyıllara dayanan meslek kültürünün yöreye, Türkiye’ye bu güne değin neler kazandırdığını gösteriyor. Tamamen tarihsel, sosyolojik gerçekler, yani toplumsal gerçekler nedeniyle festival Mengen’de düzenleniyor. Bu nedenlerden dolayı bundan böyle de Mengen Aşçılar Festivali çok büyük olan eksikliklerini kapatarak Mengen’de düzenlenmelidir.Bu konuda Bolu ve Mengen’deki sosyal, yerel tüm idari, siyasi taraflara görevler düşüyor.
Bu görevler ile ilgili bağlantıyı kurarken bir de Türkiye’nin taraf olduğu uluslar arası bir sözleşmeye atıf yapmak istiyorum. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi. Bu sözleşmeye göre ‘Somut olmayan kültürel miras,” toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekanlar- anlamına gelir. Kuşaktan kuşağa aktarılan bu somut olmayan kültürel miras, toplulukların ve grupların çevreleriyle, doğayla ve tarihleriyle etkileşimlerine bağlı olarak, sürekli biçimde yeniden yaratılır ve bu onlara kimlik ve devamlılık duygusu verir; böylece kültürel çeşitliliğe ve insan yaratıcılığına duyulan saygıya katkıda bulunur.’ [3]
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ve de Bolu Valiliği’nin Mengen ile ilgili tanımları ile UNESCO’nun kültürel miras tanımı arasındaki eşleşmeyi görüyorsunuz. O nedenle Bolu’daki tüm yetkililerin görevi Mengen’deki Festivalin ulusal ve uluslar arası etkisini artırarak, kültürel yönünü küresel bir değer haline getirme çalışmaları yapmaktır. Bunun tersi yüzyıllara dayanan kültürel mirasın değerini olumsuz etkiler. Arada bir ‘nerede düzenleyelim’ tartışması açmanın bir faydası yoktur. Bu yerel, ulusal ve uluslar arası bir sorumluluktur. Sözleşmenin diğer maddeleri de görevler ve hedefler ortaya koymaktadır.
Bu noktada altını çizmek istediğim iki konu var: İlki, Mengen’de düzenlenen festivalin zaten aynı zamanda Bolu’da düzenleniyor olduğudur. Mengen, Bolu’nun bir parçası.
İkincisi Festivalin yapısı ile ilgili olarak öngörülecek ve onun yapısını geri döndürülemeyecek şekilde değiştirilecek olan tüm kararların sadece Mengen halkı tarafından alınabileceğidir. Özellikle yerel konularda kararların bu şekilde alınması gerektiğine yönelik teamül bunu uygulayan ülkelerde ferahlık sağlamaktadır. Müzakereci, katılımcı ve çoğulcu demokrasinin gereği budur.
Mengen Aşçılar Festivali’nin ana bünyesinin Bolu merkezde gerçekleşmesine sebep olacak adımlar atmak bu yörede mesleği icra eden kişileri, emek veren insanları kıracak ve Bolu’da ciddi ayrılıklara sebep olacaktır. Bu nedenle bundan vazgeçilmelidir. Bu konu kapatılmalıdır.
Mengen’de festivalin yenilenmesi, kapsayıcı olması gerektiğini de her fırsatta söyleyen biri olarak hep beraber bunu gerçekleştirmemiz gerektiğini ifade ediyorum. UNESCO sözleşmesinin başlangıç maddelerinden birinin ifade ettiği gibi ‘Somut olmayan kültürel mirasın, insanları birbirlerine yakınlaştırıcı ve onlar arasında paylaşım ve anlayışı sağlayıcı, paha biçilmez rolünü göz önünde bulundurarak’ bir festival hayal ediyorum.[4]
Mengen’de, Bolu’nun her yerinden, Türkiye’nin her yerinden katılımların geniş olduğu, Mengen sokaklarında çocuk, genç, yaşlı herkesin, Mengen’de emek ve ekmeğin sembolü bembeyaz aşçı önlükleriyle sokakları şenlendirdiği bir Festival.
Saygılarımla.
[1] http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR,12763/ascilar-ve-ascilik.html
[2] http://www.bolu.gov.tr/ortak_icerik/bolu/bilgi-islem/documents/genel_bilgiler.pdf
[3] http://www.unesco.org.tr/dokumanlar/somut_olmayan_km/SOKM_KORUNMASI.pdf
[4] http://www.unesco.org.tr/dokumanlar/somut_olmayan_km/SOKM_KORUNMASI.pdf
tanju Bey Mengen aşçılık festivallerine son 3-4 yıldır katılıyorum. Uluslararası kaç tane aşçı katılmış. Hangi ülkelerin yemekleri tanıtılmış. Hiç göremedim. Uluslararası bir festivalden daha çok kır düğünü gibi. Hatta bazı kır düğünleri dahi daha güzel oluyor. İnsanınızı ve Mengenlileri tanırım bir çoğunuzda memlket milliyetçiliği vardır. Hatta ırkçılık düzeyine bile varan söylemler duydum. Bırakın Bolu yapsın size göre değil bu iş. Sürekli küçülen bir ilçe yerine bir il yapsın mengen denince hangi yemek akla geliyor aşçılarınız kaliteli ama mengende nerde yiyebiliriz. Uygulama oteli dışında festival için gelenleri nerde misafir edeceksiniz. Mesela İtalyadan gelen bir aşçıya da sizin orada bu kadar güzel mi diye soracak mısınız. Benim en çok duyduğum soru bu festivale geldiğime pişman ediyorsunuz kalacak yer bulamıyorum açıksam pideci ve dönerci var o da sizin yöreye ait değil.
Yönetici:Açık doğru isim ve soy isim yazmayanların yorumları alınmayacak.Yeni basın yayın yasası gereğince şart koşuluyor. Dikkatinize….Açık isminize ve mailinizi yazmazsanız yorumunuz kaldırılacaktır.
Su kadarini söylüyorum Mengen bu şekilde giderse biter bakınız tür dışında bile ediliyordu şimdi bitiriliyor festival üç senedir yok ben yapılan festivale demiyorum bitirmeye calisiliyor bu aşçılık…..